కేంద్ర ప్రభుత్వ వ్యయాల్లో ప్రధానమైన అంశం వడ్డీ చెల్లింపులే..! 2019-20 ఆర్థిక సంవత్సరంలో వడ్డీలకోసం కేంద్ర బడ్జెట్లో రూ. 6,60,471 కోట్లు కేటాయించారు. రక్షణ రంగానికి (రూ. 3,05,296 కోట్లు), సబ్సిడీల మొత్తానికి (రూ.3,01,694 కోట్లు) కలిపి చేయబోయే వ్యయం కంటే ఇది ఎక్కువ. 2018-19 సవరించిన అంచనాల ప్రకారం వడ్డీలపై వ్యయం రూ. 5,87,570 కోట్లు. పెన్షన్లకు రూ. 1,74,300 కోట్లు, వ్యవసాయ రంగానికి రూ. 1,51,518 కోట్లు, గ్రామీణాభివృద్ధికి 1,40,762 కోట్లు కేటాయించారు.

ఎన్నికలకు ముందు ప్రధాని మోదీ ప్రకటించిన ‘కిసాన్ సమ్మాన్ నిధి’ పథకానికి ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ. 75,000 కోట్లు కేటాయించారు. ఈ పథకం రైతులందరికీ వర్తించేలా ఇటీవల చేసిన మార్పుతో రూ. 87 వేల కోట్లు అవసరమని అంచనా. కాగా, ఇప్పటివరకు కేటాయింపుల్లో అగ్రస్థానంలో ఉన్న ‘మహాత్మాగాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ కార్యక్రమం’కోసం ఈ ఏడాది రూ. 60 వేల కోట్లు కేటాయించారు. 2018-2019 సవరించిన అంచనాల (రూ. 61,084 కోట్ల) కంటే ఇది తక్కువే.

2019-20లో కేంద్ర పన్నుల్లో రాష్ట్రాల వాటాగా రూ. 8,09,133 కోట్లు బదలాయించనున్నట్టు కేంద్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్ అంచనాల్లో పేర్కొంది. ఆర్థిక సంఘం సిఫారసుల మేరకు పంపిణీ చేయనున్న రూ. 1,20,466 కోట్లు, ఇతర బదలాయింపులతో కలిపి మొత్తం రూ. 13,29,428 కోట్లు రాష్ట్రాలకు ఇవ్వనున్నట్టు తెలిపింది. 2017-18 ఆర్థిక సంవత్సరం తుది లెక్కల ప్రకారం రాష్ట్రాలకు కేంద్ర పన్నుల్లో వాటా కింద రూ. 6,73,006 కోట్లు, మొత్తంగా రూ. 10,85,130 కోట్లు పంపిణీ చేసినట్టు తెలిపారు.

2019-20 ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ. 27,86,349 కోట్ల వ్యయం అంచనాలతో కేంద్ర బడ్జెట్ వెలువడింది. కేంద్ర ప్రభుత్వానికి రాబడి రూ. 19,62,761 కోట్ల మేరకు ఉంటుందని అంచనా వేశారు. అప్పులు, ఇతర రాబడుల రూపంలో రూ. 8,23,588 కోట్లు సమకూరుతాయని అంచనా. కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ శుక్రవారం పార్లమెంటులో సుదీర్ఘ (2.15 గంటల) ఉపన్యాసం చేశాక బడ్జెట్ వివరాలను వెబ్ సైట్లో ఉంచారు.

డీజిల్, పెట్రోలుపై ప్రత్యేక అదనపు ఎక్సైజ్ సుంకాన్ని మరో రూపాయి మేరకు పెంచుతున్నట్టు కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ పార్లమెంటులో ప్రకటించారు. శుక్రవారం లోక్ సభలో 2019-20 బడ్జెట్ పత్రాన్ని నిర్మల ప్రవేశపెట్టారు. ఇప్పటికే బ్రాండెడ్ డీజిల్ పై లీటరుకు రూ. 7.19 చొప్పున ప్రాథమిక ఎక్సైజ్ సుంకం, రూపాయి ప్రత్యేక అదనపు ఎక్సైజ్ సుంకం, రూ. 8 అదనపు ఎక్సైజ్ సుంకం (రోడ్లు, మౌలిక సదుపాయాల సెస్) వసూలు చేస్తున్నారు.

ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థల్లో ఇండియా 7వ స్థానంలో ఉందని ఆర్థిక సర్వే 2019 నిర్ధారించింది. 2019 ఏప్రిల్ నాటి ఐఎంఎఫ్ సమాచారాన్ని కోట్ చేస్తూ సర్వేలో ఇచ్చిన గ్రాఫ్ ను పైన చూడవచ్చు. 2014, 2018 మధ్య ఆర్థిక వ్యవస్థల సగటు వృద్ధి రేటు, ర్యాంకులను సూచించే గ్రాఫ్ ఇది. దాని ప్రకారం వృద్ధి రేటులో చైనా, ఇండియా పోటాపోటీగా ఉండగా ఆర్థిక వ్యవస్థ పరిమాణంలో అమెరికా, చైనా, జపాన్, జర్మనీ, యు.కె., ఫ్రాన్స్, ఇండియా, ఇటలీ, బ్రెజిల్, కెనడా మొదటి 10 స్థానాల్లో ఉన్నాయి.

ప్రపంచ స్థూల ఉత్పత్తి (జీడీపీ)లో ఇండియా వాటా 2018లో తగ్గింది. 2013 నుంచి స్థిరంగా పెరుగుతూ వచ్చిన ఇండియా వాటా 2017లో 3.3 శాతానికి చేరి 2018లో 3.2 శాతానికి తగ్గింది. 2012 తర్వాత ఇండియా వాటా తగ్గడం ఇదే మొదటిసారి. 2011లో ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఇండియా వాటా 2.5 శాతంగా ఉంటే 2012లో అది 2.4 శాతానికి తగ్గింది. సవరించిన జీడీపీ సిరీస్ లెక్కల ప్రకారం 2013 నుంచి ఇండియా వాటా క్రమంగా పెరుగుతూ వచ్చింది.

2025కి ఇండియా ఆర్థిక వ్యవస్థ 5 ట్రిలియన్ డాలర్లకు చేరాలంటే స్థూల జాతీయోత్పత్తి (జీడీపీ) వార్షిక వృద్ధి రేటు 8 శాతం దాటాలని ఆర్థిక సర్వే 2019 పేర్కొంది. 2019-20 ఆర్థిక సంవత్సరంలో జీడీపీ 7 శాతం పెరుగుతుందని అంచనా వేసింది. 2019-20 పూర్తి స్థాయి బడ్జెట్ పత్రాన్ని శుక్రవారం పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టే ముందు గురువారం ఆర్థిక సర్వే 2019 పత్రాన్ని సభకు సమర్పించారు. అయితే.. ఆర్థిక మందగమనం, పన్ను వసూళ్ళు తగ్గడం వంటి సవాళ్లను సర్వే పత్రం ఎత్తిచూపింది.

క్రికెట్ 2019 ప్రపంచ కప్ పోటీల్లో ఇండియా ‘సెమీఫైనల్స్’కు చేరింది. మంగళవారం బంగ్లాదేశ్ జట్టును ఓడించిన తర్వాత ఇండియా సెమీఫైనల్స్ అర్హత సాధించింది. మరోవైపు ఆస్ట్రేలియా కూడా ‘సెమీఫైనల్స్’కు చేరింది. ప్రపంచ కప్ టోర్నీలలో ఇండియా ‘సెమీఫైనల్స్’ వరకు రావడం ఇది ఆరోసారి. గతంలో మూడుసార్లు ఫైనల్స్ వరకు వెళ్లి తలపడి రెండుసార్లు టైటిల్ సాధించింది. 1983, 2011లలో ప్రంపచ కప్ సాధించి 2003లో మాత్రం ఓడింది.

ఒంగోలు మైనర్ బాలికపై అత్యాచారం కేసులో నిందితుడు గతంలో ముఖ్యమంత్రి జగన్మోహన్ రెడ్డితో దిగిన సెల్ఫీని తెలుగుదేశం జాతీయ ప్రధాన కార్యదర్శి నారా లోకేష్ సోమవారం ట్విట్టర్లో షేర్ చేశారు. వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ పార్టీ పాలనలో రాష్ట్రం సురక్షితంగా లేదంటూ ముఖ్యమంత్రిని ఉద్దేశించి ఓ ట్వీట్ చేశారు. ‘‘దేశంలోనే సంచలనం కలిగిస్తున్న ఈ దుశ్చర్యలో నిందితులు వైసీపీ కార్యకర్తలు కావడం సిగ్గుచేటు. వైఎస్ జగన్ గారూ, మీ పార్టీ పాలనలో రాష్ట్రం సురక్షితంగా లేదన్న విషయం ఈ ఘటనతో స్పష్టమైంది’’ అని లోకేష్ పేర్కొన్నారు.